BİLAL SAYGILI CAMİİ VE KÜLLİYESİ’NİN TARİHİ SERÜVENİ

Camilerin İnanç Kültür ve Sosyal Hayatımızdaki Yeri:

Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de “Allah’ın mescidlerini ancak Allah’a ve âhiret gününe iman eden, namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren ve Allah’tan başkasından korkmayan kimseler imar eder. İşte doğru yola ermişlerden olmaları umulanlar bunlardır.”(Tevbe 9/18) buyurarak, cami yaptırmanın ve camilere hizmet etmenin ancak müminler tarafından îfâedilebilen faziletli bir amel olduğu bildirilmiştir. Hz. Peygamber (s.a.v.) de “Kim, (Allah rızâsı için) bir mescid yaparsa, Allah da ona (cennette) onun benzerini yapar.”(Buhârî, 450. Müslim, 533) buyurarak cami inşasına Müslümanları teşvik etmiştir.Bununla birlikteYüce Rabbimiz“İlk günden takvâ temeli üzerine kurulan mescid, içinde namaz kılmana daha uygundur.” (Tevbe 9/108) buyurarak camilere hizmette gönülden samimi bir niyete kıymet verdiğini de bizlere beyan etmiştir. Yeryüzündeki ilk mescid Kâbe’dir. İnşâ edilen tüm mescidler ise Kâbe’nin birer şubesidir. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) kurduğu ilk müessese de mescid olmuştur. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Medine’ye hicret ettiği zaman ilk olarak mescid inşa etmiştir.

Kur’an-ı Kerim’de “Allah’ın adı anılan, sabah akşam tesbih edilip namaz kılınan evler” (Nûr 24/36) olarak tabir edilen camilerin asıl fonksiyonları mâbed olmalarıdır. Bununla birlikte ilk dönemlerde mescidler idare, eğitim ve öğretim gibi farklı maksatlar için de kullanılmıştır. Camilerin dinî ve sosyal hayattaki mühim yeri sebebiyle Müslümanların hayatları da cami merkezli olmuştur. İslam toplumları inşa ettikleri şehirlerde sosyal müesseselerini camilerin etrafında yaparak külliyeler oluşturmuşlardır. Cami ve külliyeler gelişerek bilhassa 16. asır Osmanlı Devleti’nde mütekâmil seviyeye ulaşmıştır.Bilal Saygılı Camii ve Külliyesi de bu anlayışla inşa edilmiş, asırlardır süren bu geleneğin devamı niteliğinde örnek bir eser ortaya konulmuştur. Caminin bânîsi İzmirli hayır sâhibi iş adamı Muhammet Bilal Saygılı’dır. Bu caminin temeli, Bilal Saygılı’nın1981 yılında Amasya Merzifon İmam Hatip Lisesi’nde öğrenci olduğu ilk gençlik yıllarında yaptığı halisânemüstecabduası ile atılmıştır.İnşaatına Mart 2016’da başlanılan cami, Ekim 2019’da tamamlanarak hizmete açılmıştır. İzmir Bornova’nın en nadide yerlerinden biri olan Ankara yolu kenarında, Ege Üniversitesi kampüsü yanı başında inşa edilen Bilal Saygılı Camii ve Külliyesi, simgesel mimarîsi ile güzel İzmir’e damgasını vuran eserlerden biri olmuştur. Şehirleri şehir yapan ve yaşanabilir hale getiren bazı mekânlar vardır. Cami ve külliyeleri bunların başında gelir.

Bilhassa Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde yapılmış ve günümüze ulaşmış olan tarihi eserler içeresinde cami ve külliyelerin dini ve sosyal hayatımızda kültür ve sanat tarihimizde, medeniyetimizde önemli bir yeri vardır. Bu geleneğin takipçisi olarak İzmir Bornova ilçesinde Ege üniversitesinin yanı başında yukarda saydığımız geleneğin devamı ve ehemmiyetli bir ihtiyacın giderilmesi maksadıyla Bilal Saygılı Camii ve Külliyesinin inşasına karar verilmiştir. Bizim inanç ve kültürümüzde camiler vatanımızın manevi tapularıdırlar. Şehrin kimliğini oluştururlar. Caddeler bu şaheserlere açılır; çarşılar bu abidelere yakın alanlarda yapılandırılır; insanlar burada buluşur ve kaynaşırlar. Her kesimden insanın bir araya toplanıp bilgi ve kültür alışverişi yaparak ilim meclisleri ile bir ictimai akademik meclis oluştururlar. Buradan çıkan görüş ve düşünceler toplumun ortak zihni ve fikri birliğini temin eder. Bu külliyelerde insanların kalbi camilerin manevi atmosferi ile i aklı kütüphanelerden ve ilim meclislerinden inkişaf eden sağlam bilgiler ile midesi imarethaneler ve sıhhati şifahaneler ile, kesesi aratalar ile (ticarethanelerle) mamur olur. Bedeni temizliği ise şadırvan ve hamamlar ile karşılanır. Hülasa olarak camiler bizim hayatımızda mihrap ile mabet, kürsü, kütüphanesi ve ilim meclisleri ile mektep, minber ile devlet olmuştur. İctimai hayatımızın merkezi haline gelmiştir. Bilal Saygılı Camii ve Külliyesi’nin inşası da böyle bir anlayışın Cumhuriyet dönemimizdeki devamıdır.

Bilal saygılı Camii’nin tarihi süreveni ve yeni bir camiye olan ihtiyaç

Ege Üniversitesine bir cami yıllar önceden ihtiycı bu yana ve Bilal Saygılı beyin hayalı: Caminin banisi İzmir MÜSİAD başkanı hayırsever Muhammet Bilal Saygılıdır. Eserin temeli, hayır sahibi Muhammet Bilal Saygılının, 1981’de Amasya Merzifon İmam Hatip Lisesinde öğrenci olduğu ilk gençlik yıllarındaki halisane duası ile atılmış, bu dua ve niyetin tahakkuku 2019 yılında nasip ve müyesser olmuştur. İzmir Bornova’nın en nadide yerlerinden biri olan Ankara yolukenarında Ege Üniversitesi kampüsü yanı başındainşa edilen Bilal Saygılı Camii kentsel ölçekte simgesel ve prestij mimari hüviyetiyle damgasını vurmuştur. Proje tasarım safhasındanuygulama aşamalarının sonuna kadar mesleğinde liyakatli kalifiyesanatkarlarlaçalışılmış olup malzeme seçiminde azami hassasiyet gösterilmiştir. Tarihçesi: Bilal Saygılı Camiinin inşaatı Mart 2016 tarihinde başlayıp Ekim 2019 tarihinde tamamlanmıştır.